Co zrobić, gdy dziecko nie może się skupić? Jeśli twoje dziecko łatwo się rozprasza, jest nadpobudliwe, brak mu koncentracji, podaj mu najlepsze i najzdrowsze lekarstwo. Zabierz je na spacer.
Kontakt z przyrodą, spacer wśród zieleni, ruch na świeżym powietrzu – to nie tylko zastrzyk sił dla ciała, ale przede wszystkim doskonały sposób, by poprawić zdolność uwagi i koncentracji u dziecka.
Tęsknota za przyrodą
Dowodzą tego badania, jakie obszernie opisuje na łamach swojej książki „Ostatnie dziecko lasu” Richard Louv, specjalista z zakresu wpływu natury na funkcjonowanie społeczne i psychikę ludzi.
Przekonuje w niej, że mózg człowieka przez tysiące lat przywykł do obcowania z przyrodą, spokojnego rytmu dobowego i dziś z trudem nadąża za nadmiarem bodźców. Szczególnie trudno jest się w tym odnaleźć dzieciom. Stąd między innymi tak częste problemy dzieci z emocjami, z utrzymaniem uwagi, z nauką.
Uwaga i fascynacja
Z badań opisywanych w książce wynika wiele ciekawych wniosków, które dowodzą, jak cenny jest dla dzieci kontakt z przyrodą. Warto podkreślić dwie zalety przebywania w naturze (w parku, lesie, na łące).
Po pierwsze: dziecko podczas nauki szkolnej jest zmuszone do utrzymywania uwagi ukierunkowanej. To trudne i energochłonne zajęcie, a skutki nie są wcale zadowalające – przyswajaną wiedzę łatwo zapomnieć. Ale już kontakt z naturą wywołuje tzw. uwagę mimowolną, zwaną też po prostu – fascynacją. W stanie fascynacji dziecko może dużo więcej zrozumieć i zapamiętać, bez uczucia zmęczenia. Nie trzeba martwić się brakiem koncentracji, bo uwaga mimowolnie jest skupiana na tym, co ciekawe i piękne.
Naturalna kuracja
Drugą bezcenną wartością obcowania z przyrodą jest jej regenerujący wpływ na emocje. Wystarczy czterdziestominutowy spacer przez las, by nabrać sił po wyczerpującym zadaniu. Mało tego – odzyskujemy nie tylko spokój ducha, ale także zdolność koncentracji i motywację do dalszej wytężonej pracy.
Wyniki badań potwierdzają to, co intuicyjnie łatwo odgadnąć. Jeśli dziecko męczy się nad lekcjami, nie może skupić nad lekturą lub przygotowaniem do sprawdzianu, jest nadpobudliwe, najlepiej będzie podać mu „zielone lekarstwo”: zabrać na dwór, pozwolić na swobodną zabawę, zachęcić do ruchu. Takiej regeneracji nie da mu popołudnie spędzone przed ekranem telewizora lub komputera. Pamiętajmy o tym – dzieciom zieleń potrzebna jest do życia jak tlen.
Co zrobić, gdy dziecko nie może się skupić?
Trzeba przy tym pamiętać, że przyczyny problemów z koncentracją mogą być bardzo różne. Jeśli obserwujemy, że dziecko nie może się skupić na zadaniach, które mu wyznaczamy, warto zastanowić się, czy:
- w otoczeniu dziecka panuje spokój, porządek, ład, innymi słowy – czy ma dobre warunki do pracy. Włączony telewizor, muzyka, aplikacje w telefonie, powiadomienia, odgłos rozmów – to wszystko rozprasza uwagę;
- przekazujemy polecenia w zrozumiały, konkretny sposób, dzieląc zadania na etapy. Dla dziecka polecenie: "posprzątaj pokój" może być zbyt abstrakcyjne i niezrozumiałe. Lepiej powiedzieć kolejno: "zbierz klocki z podłogi", "ułóż lalki na półce", "schowaj grę do pudełka i włóż je do szafki";
- dziecko ma zaspokojone podstawowe potrzeby, czyli jest wyspane, regularnie je i pije, nie jest mu za ciepło, pracuje w wywietrzonym pokoju.
Jeśli dziecko ma problemy ze skupieniem zarówno w domu, jak i w szkole, w różnych sytuacjach i nawet w sprzyjających warunkach, warto skonsultować się z psychologiem i sprawdzić, czy problem nie jest związany z nietypową pracą mózgu, deficytem uwagi, nadpobudliwością psychoruchową. W uzasadnionych przypadkach z pytaniem, co zrobić, gdy dziecko nie może się skupić, należy udać się do lekarza, który ustali sposób postępowania oraz leczenie. Warto jednak wiedzieć, że częsty kontakt z naturą i aktywność fizyczna na świeżym powietrzu to jedno z zaleceń psychiatrów zajmujących się pacjentami z ADHD.
fot. Shutterstock
W nauce koncentracji pomóc mogą książki i książkogry przygotowane dla dzieci przez redakcję Świerszczyka. Wypróbujcie!
