Czy powinno się karać dzieci?

Autor: Anna Zajic, 2018-05-09

Dzieciom potrzebne są jasne, przejrzyste reguły – jakie zachowania akceptujemy, a jakie nam się nie podobają. Ta jasność buduje poczucie bezpieczeństwa: Kocham cię i nie zgadzam się na to, co robisz. Kocham cię i nie pozwalam na pewne zachowania. Ciebie akceptuję bez zastrzeżeń, ale nie zamierzam akceptować nieodpowiedniego zachowania.

kary.jpgimage

 

W każdej rodzinie powinny istnieć zasady, których obie strony będą przestrzegać. Ich złamanie oznacza pewne konsekwencje. Zanim jednak je wyegzekwujesz:

  • uprzedź dziecko o istnieniu zasady (umowy),
  • bądź stanowczy w jej utrzymaniu i egzekwowaniu,
  • pamiętaj o regule: minimum słów, maksimum czynów.

Czego unikać przy ustalaniu konsekwencji?

  • szukania odwetu,
  • karania samych siebie,
  • nagradzania nieodpowiedniego zachowania,
  • wygłaszania pogróżek i obietnic,
  • zawstydzania,
  • przywiązywania nadmiernej wagi do konsekwencji.

Przyczynami trudności w respektowaniu zasad stawianych dzieciom są:

  • lęk przed narażeniem dziecka na konsekwencje,
  • nieumiejętność jasnego określania swoich oczekiwań i wymaganych reguł zachowania,
  • niepoważne traktowanie przez rodzica stawianych dziecku wymagań lub stawianie zbyt wygórowanych i zbyt wielu wymagań.

Nie można pozwalać dzieciom w imię dobrego samopoczucia np. na okrucieństwo wobec zwierząt, wulgarne słowa, wyśmiewanie się ze słabszych. Nie można im bowiem w ten sposób przekazać pewnych wartości. Musimy pamiętać, że jeśli podejmujemy działanie, które ma położyć kres niewłaściwemu zachowaniu dziecka, to wyświadczamy mu przysługę, czyli:

  • zamiast kary – właściwe działanie,
  • zamiast kary – właściwe konsekwencje.

To daje dziecku możliwość zastanowienia się nad sobą, daje szansę na zmianę i rozwój.

Baner z promocją prenumeraty duzy_rabat.jpg
I pamiętajcie:

KARY RANIĄ – KONSEKWENCJE WYCHOWUJĄ

 

Najlepszym miejscem pod słońcem jest dom, w którym żyją ludzie ofiarowujący sobie w najtrudniejszych chwilach tak rzadki dar, jak wybaczenie.

G. McDonald

Karanie przynosi najlepsze efekty, gdy stosują je ci, którzy kochają, a nie ci, którzy kochają karać.

P. Callway

Przemoc jest zawsze okrutna, nawet jeśli słuszny jest jej powód.

F. Schiller

 

Zamiast karania:

  • wyraź swoje uczucia, nie atakując charakteru dziecka – Jestem wściekła, gdy rano nie mogę znaleźć swojej srebrnej biżuterii!
  • określ swoje oczekiwania – Oczekuję, że będziesz mnie uprzedzała o pożyczeniu mojej biżuterii.
  • wskaż dziecku, jak może naprawić swój błąd – Miejsce biżuterii jest w szkatułce.
  • daj dziecku wybór (informując je o konsekwencjach) – Możesz zakładać swoją biżuterię albo pożyczać moją i odkładać ją na miejsce. Sama decyduj.
  • podejmij działanie – Dziecko: Dlaczego nie mogę znaleźć twojej biżuterii?, Rodzic: Ty mi powiedz, dlaczego.
  • rozwiąż problem – 6 kroków rozwiązywania problemów i konfliktów:

    • rozpoznać konflikt i nazwać go,
    • zrozumieć dziecko, jego uczucia i potrzeby,
    • wspólnie poszukać możliwych rozwiązań,
    • krytycznie ocenić propozycje rozwiązań,
    • zdecydować się na najlepsze rozwiązanie,
    • wcielić w życie powziętą decyzję.

Literatura:
1. A. Faber i E. Mazlish, „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”, Poznań 1992;
2. J. Sakowska, „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców”, Warszawa 2008.