Święta z dziećmi. Co zrobić, aby święta były wyjątkowe?

Od czego zacząć przygotowania do Świąt? Dobrym pomysłem może być sięgnięcie do starych albumów ze zdjęciami i opowiedzenie dziecku o tym, jak my sami spędzaliśmy święta i co z nich najlepiej pamiętamy. To trochę odpowiedź na pytanie, jak wyglądają święta oczami dziecka. Często w takich wspomnieniach pojawiają się ważni i kochani ludzie, jakieś zabawne sytuacje, zapachy, smaki, czekanie na niespodziankę. Czasami dorośli pamiętają głównie to, że było inaczej niż na co dzień: można było dłużej nie kłaść się do łóżka, nocą rodzina szła na pasterkę, tata ciągnął sanki, mama opowiadała o gwiazdach widocznych na mroźnym niebie. Czuło się inną atmosferę, w dzień nie było obiadu, a zapach śledzi, kapusty z grzybami i makowca potęgował głód. Trzeba było czekać na coś podniosłego i pięknego. I po tym oczekiwaniu wszystko było wyjątkowe.

Jak wyglądają święta oczami dziecka?

Zaskakujące jest to, że we wspomnieniach rzadko pojawiają się konkretne prezenty. Warto zastanowić się i dobrze poszukać w pamięci: czy Gwiazdka i jej magia dla nas, jako dzieci, wiązała się z dostawaniem cennych przedmiotów? Ktoś powie: kiedyś nie było tylu zabawek i wspaniałych atrakcji, kiedyś nie mieliśmy pieniędzy. Tak, to prawda. Ale czy przez to wspomnienia są mniej ciepłe?

Być może ktoś wcale nie ma dobrych wspomnień z rodzinnego domu. Tak niestety się zdarza. Ale znowu: czy to dlatego, że nie było drogich prezentów, pięknych ubrań i suto zastawionego stołu? Większość ludzi, którzy w dzieciństwie dotkliwie odczuwali jakiś brak, mówi o braku miłości, ciepła, poczucia wspólnoty. Nawet, jeśli było biednie, to dopóki ludzie okazywali sobie miłość, szacunek, bliskość i wspólnie cieszyli się świętami, były one dobrym, wzmacniającym czasem.

Jak przygotować wyjątkowe Święta Bożego Narodzenia?

Sięgnięcie do wspomnień i marzeń, może nam pomóc w odpowiedzi na pytanie, jak przygotować wyjątkowe Święta Bożego Narodzenia, takie, które dadzą naszym dzieciom piękne wspomnienia. Najważniejsza jest atmosfera i miły nastrój, dużo uwagi rodziców i innych członków rodziny, dobra zabawa, nieco tajemniczości i czekania. Czekanie na coś miłego to wyzwanie, ale takie, które dzieciom dobrze służy. Uczą się wtedy radzić sobie z niecierpliwością i frustracją, a to bardzo cenna umiejętność. Zyskują poczucie, że pewne rzeczy dzieją się zawsze, choćby nie wiem co; nadchodzą nieodmiennie – a to wzmacnia poczucie bezpieczeństwa.

No dobrze, ale jak zorganizować Święta Bożego Narodzenia tak, żeby nastrój naprawdę był miły?

Jak ogarnąć święta?

Kiedy chcemy przygotować coś miłego dla rodziny, zwykle myślimy o nich, o bliskich. Szczególnie święta z dziećmi sprawiają, że myślimy o najmłodszych. Zastanawiamy się, co chcieliby dostać, co im sprawi przyjemność. Ale tak naprawdę, powinniśmy zacząć… od siebie. Zadać sobie pytanie: co mnie sprawia największą przyjemność? A czego bardzo nie lubię i nie chcę robić? To ważne, by sobie uświadomić, czego najbardziej w tym czasie potrzebujemy. Zaspokojenie własnych potrzeb sprawia, że mamy więcej siły i energii. Przekraczanie własnych granic (np. praca ponad siły, wydawanie większej ilości pieniędzy niż chcemy, ograniczanie snu, męczące wyprawy do sklepów) wywołuje złość, frustrację, agresję (choćby tę ukrywaną). Dziecko doskonale czuje, że rodzice są zmęczeni i źli. Nie rozumie, dlaczego okres świąt zmienia się w czas kłótni, napięć i chłodu. Czemu rodzice zagryzają zęby i marszczą brwi?

Dlatego zamiast zastanawiać się, jak ogarnąć święta, powinniśmy najpierw zastanowić się, jak zaspokoić swoje potrzeby. Oczywiście może być tak, że potrzeby poszczególnych osób w rodzinie się różnią, np. ktoś marzy o hucznej Wigilii z udziałem dalszej i bliższej rodziny, a inna osoba bardzo potrzebuje spokoju, snu i wytchnienia. Warto o tym porozmawiać, ustalić, w jaki sposób każda osoba może zyskać coś dla siebie. Do takich narad zaprośmy także dzieci. To uczy asertywności i pokazuje, jak się porozumieć, zamiast wchodzić w konflikt.

 

Jak zaplanować pracę przed świętami?

Wiadomo, że nawet skromne święta, a szczególnie święta z dziećmi, wymagają przygotowań. W każdym domu mogą one wyglądać inaczej i warto o tym porozmawiać. Jakie tradycje, dania, dekoracje są dla nas ważne? Jakie dania najbardziej lubimy, a czego nikt nigdy nie je? Czy na pewno chcemy mieć choinkę – a jeśli tak, to jaką? Jak zaplanować pracę przed świętami? Już kilka tygodni przed świętami można urządzić rodzinną naradę, w czasie której każdy – niezależnie od wieku – będzie mógł się wypowiedzieć. Dobrze, jeśli jedna osoba robi notatki. Można przygotować wstępny plan świąt i oszacować koszty. Jeśli przekraczają nasz domowy budżet, zastanówmy się wspólnie, z czego chcemy zrezygnować, a z czego nie.

Kolejny etap to ustalenie, kto w jaki sposób włącza się w przedświąteczne przygotowania. Można usiąść z kalendarzem i pod datami przedświątecznych dni wpisać, co należy wówczas zrobić. I kto jest odpowiedzialny za dany punkt programu. Warto w to włączyć także dzieci, przeznaczając dla nich zajęcia wymagające mniej uważności i wysiłku, najlepiej różnorodne, zarówno takie, które dziecko będzie chciało wykonać (np. ubieranie choinki), jak i takie, które ktoś musi zrobić (np. wycieranie kurzu).

Jak przygotować wyjątkowe święta?

Pomysły na święta z dziećmi zależą od waszych możliwości, sytuacji, ilości czasu, jaki możecie przeznaczyć na przygotowania. Nadal jednak warto pamiętać, że tym, co dla dzieci najcenniejsze, jest uwaga i bliskość rodziców, okazje do wspólnego robienia razem różnych rzeczy i poznawania rodzinnych historii. Oto kilka propozycji, które możecie rozważyć, szykując święta z dziećmi:

1. Wspólne lepienie pierogów. Umówcie się z przyjaciółmi lub rodziną na przedświąteczne lepienie pierogów. Im więcej rąk do pracy, tym lepiej i weselej. Możecie zrobić zrzutkę finansową lub umówić się, że każdy przynosi ze sobą produkty. Potem wspólnie lepicie, gotujecie i dzielicie między siebie pierogi. Można je zabrać do domu i zamrozić, a w Wigilię będą jak znalazł. To świetna okazja do spotkania, rozmów, śmiechu, śpiewania, przyuczania dzieci do tego, jak się szykuje tradycyjne danie.
2. Pieczenie i dekorowanie pierników. Te ciastka mogą poleżeć, więc ich szykowanie najlepiej zaplanować na wiele dni przed świętami, gdy jeszcze nie macie natłoku pracy.
3. Robienie dekoracji do mieszkania: łańcuchów, wycinanek, pawich oczek, wieńców adwentowych. Takie prace można dawkować po trochu, codziennie wieczorem dodawać coś do zbioru. Gotowe ozdoby można zawiesić w oknach, na ścianach, pod sufitem, na drzwiach.
4. Przygotowywanie prezentów lub paczek z jedzeniem dla osób potrzebujących wsparcia. Jest wiele organizacji, które łączą osoby w sytuacji kryzysowej z ludźmi, którzy chcą im pomóc. Udział w takiej akcji to dla dziecka wspaniała lekcja empatii, wrażliwości i współdziałania.
5. Przygotowywanie słoika adwentowych wspomnień. Każdego dnia możecie wspólnie zapisywać jedną rzecz, która była wyjątkowo miła, radosna i za którą jesteście wdzięczni. Karteczki wrzucacie do czystego, udekorowanego słoika. W Wigilię można je odczytać i przypomnieć sobie najlepsze chwile czasu oczekiwania.
6. Celebrowanie adwentu z pomocą nietypowego kalendarza adwentowego.
7. Przedświąteczne i świąteczne spacery – po miejskich ulicach udekorowanych światełkami, po zimowym lesie, po parku. Niech jedną z waszych tradycji świątecznych stanie się ruch na świeżym powietrzu!
8. Granie i śpiewanie. Jeśli ktoś z waszej rodziny lub grona znajomych gra na jakimś instrumencie, a wy lubicie śpiewać, umówcie się na koncert kolęd.
9. Wspólne czytanie. Właśnie takie celebrowanie wspólnego czasu wiele dzieci lubi najbardziej – blisko z mamą i tatą, przy ulubionych książeczkach. Owinięci kocem, z kubkami ciepłej herbaty albo kakao, możecie przeżywać wspólnie przygody, odczuwać silne emocje, poznawać nieznane krainy. Może sięgniecie po numer „Świerszczyka” z wierszami i opowiadaniami nawiązującymi do świąt? Albo jedno z wydań specjalnych, gdzie pełno jest aktywności do wspólnego rozwiązywania? Wiele miłych chwil zapewni wam także granie w dołączane do świerszczykowych magazynów gry planszowe.

Co zrobić, aby święta były wyjątkowe?

Spróbujcie przeżyć te święta z dzieckiem tak, jak umiecie najlepiej, ale bez pośpiechu i presji, w zgodzie z własnymi potrzebami i wartościami, pamiętając, że tym, co możecie mu podarować najcenniejszego, jest czas, uwaga, uśmiech, przytulanie, opowiadanie, wspólne nucenie, czytanie, przekazywanie tradycji – czyli miłość.